Εδώ εδώ...είμαστε....
 |
| O Κάρολος Μαρξ (και η καρέκλα του) |
Δεν έφυγα αλλά βαριόμουν να μιλήσω ενώ είχα και πολλές δουλειές...
Σήμερα θα μας απασχολήσει ένα πολύ μικρό και πολύ ουσιαστικό ερώτημα:
Είναι το σύστημα της ελεύθερης αγοράς ένα οικονομικό σύστημα εκμετάλευσης;
Αν ρωτήσεις έναν σκληροπυρηνικό αντι-καπιταλιστή θα σου πει: "Προφανώς και είναι!". Καμία αμφιβολία για αυτό...
Σε αυτούς τους σίγουρους η αμέσως επόμενη ερώτηση είναι αν υπήρξε ένα οικονομικό σύστημα στο παρελθόν με λιγότερα 'θύματα' εκμετάλλευσης. Αν υπήρχε παλαιότερα ένα σύστημα κατά κάποιο τρόπο πιο 'δίκαιο' ή ειρηνικό. Ένα οικονομικό σύστημα που παρήγαγε αρκετά για όλους (η για τους περισσότερους) ή μοίραζε τα όποια προϊόντα παραγωγής με πιο δίκαιο τρόπο στα μέλη του.
Αν δεν είσαι βαριά κομμουνισμένος από τις ιστορίες των πρώην σοβιετικών παραδείσων που σου έλεγαν στις ΚΟΒΕΣ απ' το πρωϊ μέχρι το βράδυ, θα απαντήσεις ότι μέχρι στιγμής καλύτερο σύστημα δεν έχει υπάρξει. Αν έχεις αμφιβολίες για την κατανομή του παραγόμενου πλούτου στις χώρες εκείνες, δεν έχεις παρά να πάρεις τις πληροφορίες και να κρίνεις μόνος σου.
Το ερώτημα όμως παραμένει και είναι πολύ σημαντικό. Πόσο στυγνό και άδικο είναι τελικά το σύστημα της ελεύθερης αγοράς, όπου τα πάντα μπορούν εν δυνάμει να πουληθούν και να αγοραστούν: Προϊόντα, άνθρωποι, συνειδήσεις, αξίες και αρχές...Όλα έχουν μία τιμή, και αυτό εμένα μου ακούγεται πολύ λυπηρό.
Είναι άδικο το σύστημά μας; Ισχύει για την Ελεύθερη Αγορά ο χαρακτηρισμός "Σύστημα εκμετάλευσης ανθρώπου από άνθρωπο;"
Ο ιντελεκτουέλ σύντροφος θα σου πει, πως η ελεύθερη αγορά προφανώς και είναι ένα οικονομικό σύστημα εκμετάλευσης με το παρακάτω παράδειγμα.
Σε ένα εργοστάσιο ο εργοδότης στην προσπάθειά του να ανταπεξέλθει στον ανταγωνισμό της ελεύθερης αγοράς (και να διατηρήσει και το κέρδος του) θέλει να μειώσει το κόστος παραγωγής, μειώνοντας τις αποδοχές των εργατών. Οι εργάτες αιτούνται το αντίθετο, δηλαδή αύξηση μισθών και απειλούν με μαζική απεργία. Ο ανταγωνισμός αυτός ένας ipso facto ταξικός αγώνας. Η πάλη των τάξεων είναι ο καπνός της φωτιάς της δομικής αστάθειας του συστήματος αυτού και η αστάθεια αυτή εξηγείται μόνον με κάποια έννοια αδικιάς, εκμετάλευσης της μίας τάξης από την άλλη. Αφού τα μέσα παραγωγής τα κατέχει η μία τάξη (η αστική), προφανώς κατέχει και το πάνω χέρι και είναι η τάξη αυτή που μολύνει με αδικία τις υπόλοιπες τάξεις, εκμεταλεύοντάς τες.
Θα το δυσκολέψω ακόμα περισσότερο, για εμένα και θα βάλω και τον Μαρξ στο παιχνίδι. Στο έργο του, Wage, Labour and Capital ο Μαρξ διατυπώνει το Νόμο κίνησης των μισθών των εργαζομένων και των κερδών του επιχειρηματία:
Όσο αυξάνονται τα κέρδη του Κεφαλαίου, αντίστοιχα μειώνονται οι αποδοχές των εργαζομένων, και το αντίστροφο.
"The share of (profit) increases in the same proportion in which the share of labour (wages) falls, and vice versa."
Έτσι τεκμηριώνεται η ιδέα της ταξικής πάλης. Στην πραγματικότητα προκύπτει κάτι πολύ πιο ενδιαφέρον και αυτό είναι Η Αριστερή προσέγγιση της Ελεύθερης Αγοράς:
Η ελεύθερη αγορά είναι ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος. Εσύ κέρδισες μόνον επειδή εγώ έχασα και το αντίστροφο. Τα παιδάκια στην Καλιφόρνια είναι τετράπαχα μόνον επειδή τα παιδάκια στη Ρουάντα πεθαίνουν από ασυτία.
Αυτό όντως ακούγεται σα μία μορφή αδικίας και σίγουρα εκμετάλευσης. Θα έλεγα, μάλιστα, πολύ άγρια μορφή.
Ο Μαρξ πάει πολύ παρακάτω. Για να εξηγήσει περαιτέρω τη δομική αδικία αυτού του συστήματος, εισάγει και αναλύει την κεντρική, για το έργο του σε ό,τι έχει να κάνει με τη Φιλοσοφία της Οικονομίας, έννοια της Υπεραξίας.
 |
| Ο Άνταμ Σμιθ (και η μύτη του) |
Κατά τον Μαρξ, ο εργοδότης κάνει τη δουλειά του, κινείται με βάση το κέρδος του και μόνον, στην ουσία δε φταίει ο ίδιος για αυτό που θα συμβεί: είναι η Ελεύθερη αγορά που φέρει το φταίξιμο. Η μόλυνση προκύπτει από το γεγονός πως το κέρδος του εργοδότη είναι η χασούρα του εργάτη η οποία προκύπτει από την παρακράτηση μέρους του προϊόντος που παρήγαγε ο εργάτης ως κέρδος. Αυτό λέγεται η Υπεραξία και μεταφράζεται στα χρήματα που δεν πήρε ως αποδοχές ο εργαζόμενος.
Πως δικαιολογείται όμως αυτή η χασούρα πιο συγκεκριμένα; Πως ορίζεται η Υπεραξία; Για να απαντήσουμε σε αυτό, πρέπει πρώτα να ορίσουμε την Αξία των πραγμάτων.
Πως ορίζεται η Αξία των πραγμάτων;
Πως ορίζεται η Αξία των πραγμάτων;
Το πρόβλημα της Αξίας των πραγμάτων υπήρξε ένα από τα βαθύτερα φιλοσοφικά ερωτήματα του Αρχαίου Κόσμου, το οποίο έμεινε αναπάντητο. Η πρώτη απόπειρα απάντησης ήρθε από τον Άνταμ Σμιθ:
Ο Σμιθ θεώρησε, πως η αξία των πραγμάτων είναι κατά βάση συνάρτηση του πόσο δύσκολο είναι αυτά να παραχθούν.
Όσο πιο πολύ δουλέψω για να παράξω κάτι, τόσο πιο πολύ αξία έχει. Αν θες να μάθεις πόσο αξίζει η καρέκλα που κάθεται ο Μαρξ, απλά ρώτα να μάθεις πόση δουλειά χρειάστηκε για να παραχθεί.
Πάνω σε αυτήν την ιδέα δομήθηκε η Θεωρία της Αντικειμενικής Αξίας των Πραγμάτων η οποία και αποτέλεσε τη βάση του έργου τόσο του Σμιθ όσο και ο Ρικάρντο.
Ο Μαρξ λοιπόν επεσήμανε πως εφ' όσον ισχύει η θεωρία της Αντικειμενικής Αξίας (spoiler alert) και η αξία των προϊόντων βρίσκεται τελικά στο πόσο κόπιασε ο εργάτης για να τα παράξει, η οποιαδήποτε μορφή κέρδους για τον εργοδότη, προκύπτει από παρακράτηση της αξίας που δικαιούται ο εργάτης. Ο εργοδότης υφαρπάζει τον κόπο του εργάτη και αυτήν την υφαρπαγή, την ονόμασε Υπεραξία.
Εδώ ακριβώς εντοπίζεται, κατά τον Μαρξ, η εκμετάλευση του συστήματος, η δομική του αδικία και η αιτία που αυτό το σύστημα είναι, εν γένει, καταδικασμένο να καταρρεύσει.
Είναι όμως έτσι, όπως φαίνονται, τα πράγματα;
(συνεχίζεται...)
19 σχόλια:
Το σύστημα της ελεύθερης αγοράς θα έλεγα ότι είναι τόσο στυγνό και άδικο όσο η φυσική εξέλιξη και η υπερίσχυση του ισχυρότερου, το οποίο είναι στυγνό και άδικο αλλά επίσης το μόνο σύστημα που μας έδωσε η φύση για να επιβιώσουμε στον πλανήτη, αν μπορούμε.
Το συμπέρασμα του αν το σύστημα της ελεύθερης αγοράς είναι σύστημα εκμετάλλευσης, ή όχι, νομίζω, δεν εξαρτάται από το σύστημα αλλά από εκείνους που λειτουργούν μέσα στο σύστημα και ή εκμεταλλεύονται τους άλλους ή τους εκμεταλλεύονται οι άλλοι (βλ., παράγραφο #1, παραπάνω).
Έτσι, στην πάλη των τάξεων, πότε νικάν οι κατώτερες τάξεις και κλείνει σιγά-σιγά το εργοστάσιο, και πότε νικάν οι άρχουσες τάξεις, και το εργοστάσιο υπάρχει αλλά δεν πληρώνει καλά. Τώρα πρέπει να αποφασίσουμε τι σημαίνει να πληρώνει "καλά" (βλ., μέτρα, σταθμά).
Η αξία ενός πράγματος μπορεί να ονομάζεται από τον παραγωγό, όμως η πραγματική αξία καθορίζεται από την αγορά. Ο αγοραστής αιτιολογεί το έξοδο βάση της αναγκαιότητας (υποκειμενικής) του αντικειμένου, και όχι βάση του κόστους παραγωγής συν κέρδος. Αν έχω στην τσέπη μου 10 δολάρια, και το ψωμί κοστίζει δέκα δολάρια (πανάκριβο) και ένα κομπιούτερ κοστίζει δέκα δολάρια (πάμφθηνο), θα αγοράσω ψωμί. Βέβαια, αν διαλέξω το κομπιούτερ των δέκα δολαρίων και πεθάνω από ασιτεία χωρίς ψωμί, θα φταίνε οι κακοί καπιταλιστές.
Πολύ σωστά thinks! Πέστα να τ' ακούσουν όσοι νομίζουν πως η Φύση είναι : "τα πουλάκια τσίου - τσίου , τα ψαράκια τίποτα και η Ποιμενική του Μπετόβεν".
Η Φύση είναι ο ορισμός της αγριότητας. Το κατά πόσον ο πολιτισμός μπορεί να απελευθερώσει τον άνθρωπο από τα ένστικτά του και με ποιο τρόπο μπορεί να γίνει αυτό είναι ένα πολύ δύσκολο θέμα με αρκετές προεκτάσεις...
Μη βιάζεσαι όμως και μου λες για δολλάρια, ψωμιά και υπολογιστές...Έπεται συνέχεια...για την ώρα είμαστε στον Μαρξ και τη Φιλοσοφία της Οικονομίας του 19ου αι.
Έ! ανέφερες εσύ την αγορά (δι' εννοίας αξίας πραγμάτων) και βιάστηκα. Θα ανασκευάσω (αν χρειάζεται) στο επόμενο
:-)
Το ζουμί της φιλοσοφικής σκέψης του 19ου αι. στην απάντηση της Αξίας των πραγμάτων ήταν επικεντρωμένο στο ποσό εργασίας που χρειάστηκε για να παραχθούν.
Εκεί ακριβώς φαίνεται το λάθος...
Φυσικά ήταν λάθος αλλά δικαιολογημένο γιατί τότε ακόμα προσπαθούσαν να κατανοήσουν τους μηχανισμούς της καινούργιας κατάστασης. Το λάθος δεν είναι κακό πράγμα, εκτός αν το διαιωνίσει κανείς μη καταλαβαίνοντας τα επόμενα βήματα τα οποία οδηγούν γραμμή σ' αυτό που είπα και μού 'πες να περιμένω το επόμενο. Πάντως, όταν οι ταξικοί αγώνες είναι νικηφόροι, οι εκμεταλλευμένοι εργάτες αποκτούν τους καλύτερους μισθούς οι οποίοι σαν αποτέλεσμα κλείνουν το εργοστάσιο και τους αφήνουν άνεργους.
δηλαδή γιά νά επιβιώση ό άνθρωπος θά πρέπει νά γίνη άρπακτικό ? όπως τά αγρια ζώα στή ζούγλα ?
Φίλε Ανώνυμε,
Τι εννοείς με τον όρο "αρπακτικό";
Εννοείς μήπως πως στα πλαίσια της ελεύθερης αγοράς κάποιος κερδίζει μόνον όταν κάποιος άλλος χάνει;
Μπορείς να μου εξηγήσεις πώς συμβάνει αυτό;
Εννοώ ότι ή διαφορά μεταξύ τής ζούγκλας καί τής ζούγκλας τής "έλεύθερης άγοράς" είναι ότι ένώ ή πρώτη άποτελεί προυπόθεση συντηρήσεως τής φύσης , ή δεύτερη δηλ. ή ζούγκλα τής "έλεύθερης άγορας"
συνιστά συνθήκη καταστροφής της.
Κάτσε γιατί πάλι μπερδεύτηκα:
Αν εννοείς πως η ελεύθερη αγορά είναι μία αυτοκαταστροφική ζούγκλα, τότε πρέπει να μου εξηγήσεις που το στηρίζεις αυτό.
Αν πιστεύεις ότι ο Καπιταλισμός δημιουργεί τις Κρίσεις είναι σαν να πιστεύεις ότι η Ζωή δημιουργεί το Θάνατο και αντίστροφα. Είναι τόσο γενικευμένο το επιχείρημα αυτό που δεν έχει καμία ουσία.
Δεν ξέρω παράδειγμα ελεύθερης αγοράς που η δραστηριότητά της να την οδήγησε σε μεγαλύτερη φτώχεια τους πολλούς. Θα μπορούσες να μου δώσεις κάποιο συγκεκριμένο παράδειγμα;
Η Ιστορία δείχνει πως οι μεγαλύτερες οικονομικές κρίσεις (όπως αυτή που περνάμε τώρα) οφείλονται σε παράγοντες που όχι μονον δεν έχουν να κάνουν με τους κανόνες τις ελεύθερης αγοράς αλλά μάλιστα η αιτία της τόσο εκτεταμένης κρίσης οφείλεται στό ότι αρχές της ελεύθερης αγοράς παραβιάζονταν συστηματικά.
Αν τώρα εννοείς πως η ζούγκλα της ελεύθερης αγοράς είναι συνθήκη καταστροφής της Φύσης (της κανονικής ζούγκλας) εγείρεις οικολογικά ζητήματα τα οποία η ελεύθερη αγορά προκάλεσε και τα οποία η ελεύθερη αγορά είναι η μόνη που μπορεί να τα επιλύσει, όπως έχει κάνει πολλές φορές στο παρελθόν, από το ποτάμι του Τάμεση (εποχή - Ντίκενς) μέχρι την πετρελαιοκηλίδα της BP στον κόλπο του Μεξικού.
κατά τήν γνώμη μου δέν ύπάρχει "ελεύθερη άγορά" . Ο καπιταλισμός ,όπως καί ό πρώην σοσιαλισμός δουλεύει μέ προγράμματα καί μέ δείκτες άναπτύξεως πού γιά νά πραγματοποιηθούν έχει έπίσης άνάγκη άπό μιά δικτατορία (ιδεολογίες φόβου κλπ) όπως καί ό σοσιαλισμός , διότι βιομηχανική παραγωγή χωρίς κατευθυνόμενη κοινωνική προσπάθεια (χωρίς σπιρούνι δηλαδή...) δέν νοείται . Η διαφορά ώς πρός τίς "σοσιαλιστικές " μεθόδους είναι ότι ό καπιταλισμός τήν δικτατορία αύτή τήν προσφέρει σέ μιά πολυτελή συσκευασία πού λέγεται "έλεύθερη άγορά" .
η οικονομία τής "έλεύθερης άγοράς" προυποθέτει ότι τό άτομο είναι πλήρως έλεύθερο νά άναπτύξη τήν "προσωπικότητά" του στό έπακρο, πράγμα πού κατοχυρώνουν καί τά συντάγματα , ό βιομήχανος λ.χ. πραγματοποιεί πλήρως τήν "έπιχειρηματική του έλευθερία" καί συνεπώς τήν "προσωπικότητά" όσο πιό πολύ μπορεί νά καταστρέφη τήν φύση χωρίς κοινωνικό έλεγχο . Η μεγιστοποίηση τού κέρδους του έπιβάλλει π.χ. νά ρίχνη τά άπόβλητά του σ' ένα ποτάμι ή να τά χώνη σ' ένα δάσος .
Κατά τήν γνώμη μου ή ιδεολογία τού καπιταλισμού - φιλελευθερισμού είναι ότι χειρότερο .
Ποια δικτατορία φόβου επιβάλεται σε μία ελεύθερη αγορά; Παράδειγμα;
" διότι βιομηχανική παραγωγή χωρίς κατευθυνόμενη κοινωνική προσπάθεια (χωρίς σπιρούνι δηλαδή...) δέν νοείται . "
Η παραγωγή (βιομηχανική η μή) που δε νοείται είναι αυτή για την οποία δεν υπάρχει ζήτηση ή για την οποία δεν υπάρχει εσωτερική ανάγκη.
Ποιος κατηύθυνε τον Φορντ να αλλάξει τη γραμμή παραγωγής; Ποιος, τον Αϊνστάιν να ανακαλύψει τη θεωρία της Σχετικότητας; Ποιος, τον Μπετόβεν να γράψει την Ωδή στη Χαρά; Κάποιος γραφειοκράτης; Κάποια κατευθυνόμενη κοινωνική προσπάθεια;
"ό βιομήχανος λ.χ. πραγματοποιεί πλήρως τήν "έπιχειρηματική του έλευθερία" καί συνεπώς τήν "προσωπικότητά" όσο πιό πολύ μπορεί νά καταστρέφη τήν φύση χωρίς κοινωνικό έλεγχο "
Αν ο βιομήχανος καταστρέφει τη Φύση, σταμάτα να αγοράζεις το προϊόν του. Όπως ακριβώς (ΑΚΡΙΒΩΣ) συνέβει με την BP και τη μόλυνση στον κόλπο του Μεξικού.
Ο Βιομήχανος δε σηκώθηκε ένα πρωί για να καταστρέψει μία Φύση. Η ίδια η έννοια της οικολογικής καταστροφής είναι το αποτέλεσμα της πολυτέλειας που έχουμε για να την παρατηρήσουμε. Πολυτέλεια που δεν είχαμε όταν ζούσαμε στη φτώχεια και την καταπίεση τους προηγούμενους αιώνες. Πολυτέλεια που δεν έχουν οι Αθηναίοι τώρα που είναι ακριβό το πετρέλαιο και καίνε καυσόξυλα γεμίζοντας την Αθήνα αιθαλομίχλη, προσπαθώντας να αντιμετωπίσουν τη σοβιετική κατάρρευση της Ελλάδας. 1.5 εκατ. άνεργοι στον ιδιωτικό τομέα και τρελή φορολογία για να μην απολυθεί ένας δημόσιος υπάλληλος. Αυτή είναι η εκδίκηση της ελεύθερης αγοράς. Γιατί η ελεύθερη αγορά, η οικονομία, είναι βαθύτατα επιστημονικός τομέας που δεν ανέχεται παραβιάσεις στους νόμους του. Η πολιτική δεν μπορεί να υποκαθιστά την Επιστήμη και όσο το κάνει, υπάρχουν συνέπειες.
"Κατά τήν γνώμη μου ή ιδεολογία τού καπιταλισμού - φιλελευθερισμού είναι ότι χειρότερο ."
Υπήρξε κατά τη γνώμη σου ένα καλύτερο οικονομικό σύστημα; Ένα σύστημα που παρήγαγε περισσότερα και τα διένημε πιο δίκαια στους "δικαιούχους";
Ναί ύπήρξε ή Σοβιετική Ενωση, ό σοσιαλιστικός τρόπος παραγωγής κι' αύτό άποδεικνύεται από τήν τάχιστη άνάδειξη τής Σ.Ε. σέ διαστημική ύπερδύναμη , δέν έστειλε μόνο τόν πρώτο άνθρωπο στό διάστημα , άλλά στήν διαστημική τους τεχνολογία (σ' αύτό πού τούς ένδιέφερε δηλαδή) ήσαν πολύ πιό προχωρημένοι άπό τούς δυτικούς . Ωρισμένοι πύραυλοι τους άποτελούν όριο γιά τήν τεχνολογία τού 21ου αιώνα .
Η έπιστήμη καί ή τεχνολογία έχει άποδειχθή ίστορικά ότι μπορούν νά άναπτυχθουν καί άπό άλλα συστήματα καί άπό άλλους πολιτισμούς .
"δικτατορία-ιδεολογία φόβου" έννοώ ότι στόν καπιταλισμό άν τύχη καί μείνεις άνεργος ή δέν παράξεις αύτά πού έπιβάλλονται άπό τά "προγράμματα " τότε ...πεθανες , θά μείνεις νηστικός , άστεγος κλπ
Αφού αναφέρεσαι στη Σοβιετική Ένωση, καλό θα ήταν να πληροφορηθείς το σύστημα εξουσίας, τα ποσοστά ελευθερίας λόγου και έκφρασης, τα ποσοστά εξόριστων "κακών" ανθρώπων, τις διώξεις και τους βασανισμούς (κολλεκτιβοποίηση, σφαγή στο Κατύν) κλπ κλπ...
Είναι στο όνομα ανώτερων ιδεών που οι άνθρωποι υποφέρουν και βασανίζονται.
Στη Σοσιαλιστική Ουτοπία, όπου ο πατερούλης θα σου πει τι θα φας, πως θα μιλήσεις, τι θα νιώσεις, πως θα πεθάνεις, ο άνθρωπος πήγε πρώτος στο διάστημα σε μία αναμέτρηση που δεν ενδιέφερε κανένα.
Ο Κρούτσεφ σχεδίασε όλη την οικονομία πάνω στην κατάκτηση του διαστήματος και μόλις το πέτυχε, η οικονομία του κατέρρευσε. Γιατί άλλο να σχεδιάζεις την οικονομία για ένα σκοπό (διάστημα ή πόλεμο) και άλλο για πολλαπλούς μικρότερους σκοπούς (που η πολλυπλοκότητα είναι απείρως μεγαλύτερη). Έτσι η ειρηνική συνύπαρξη ένεκα κατάρρευσης της οικονομίας έφτασε στην κρίση των Χοίρων και τον τρίτο παγκόσμιο.
Ωραίος κόσμος, αγγελικά πλασμένος, με οργουελικές ουτοπίες στον οποίον έναν από τους δύο μας δε χωράει. Προτιμώ να χωράμε και οι δύο! Εσύ;
Ο φόβος του καπιταλισμού για την ανεργία είναι απλώς φόβος.
Ποιες χώρες έχουν τη χαμηλότερη ανεργία; Η Κούβα; Μπορείς αν θέλεις να πας να μείνεις εκεί να δεις τι ωραία που περνάνε.
Το θέμα δεν είναι η ανεργία αλλά ο παραγόμενος πλούτος να είναι αρκετός για να μπορέσει να καλύψει όσους περιστασιακά μένουν χωρίς δουλειά ή να δημιουργήσει νέες και καλύτερες ευκαιρείες για εργασία.
Επίσης μπορείς να πληροφορηθείς για τα ποσοστά μόλυνσης της ΕΣΣΔ. Μέχρι το 1991 ήταν μακράν ο νούμερο 1 μολυντής...Τώρα είναι η κομμουνιστική Κίνα.
Καλημέρα φίλε , ναί πράγματι αύτή ή πυρηνική δραστηριότητα τής Σ.Ε. είχε σοβαρές έπιπτώσεις στό περιβάλον ,άνάλογα όμως είναι τά πράγματα καί στόν χώρο τής Δύσης . Τό Πεντάγωνο είναι ό μεγαλύτερος καταναλωτής ένέργειας στόν κόσμο , ό άμερικανικός στρατός παράγει περισσότερα χημικά άπόβλητα άπό ό,τι οί πέντε μεγαλύτερες χημικές έταιρείες τής χώρας .
Τώρα όσον άφορά αύτό πού λές περί "σχεδιασμού της οικονομίας κλπ.) έδώ θά πρέπει νά λάβουμε ύπ' όψιν ότι ή άνάδειξη τής Σ.Ε. σέ παγκοσμία στρατιωτική ύπερδύναμη καί όχι μόνο (παράλληλα ύπηρξε άνάπτυξη τής έπιστήμης , της τεχνης καί γενικά τού πολιτισμού ) επήλθε αφ΄εαύτής , χωρίς δάνεια καί χωρίς άποικιοκρατικά κεφάλαια .
"τό θέμα δεν είναι ή άνεργία άλλά ο παραγώμενος πλούτος νά ειναι άρκετος για να μπορέσει νά καλύψει όποιους μενουν χωρίς δουλεια ή νά δημιουργηση νεες και καλυτερες ευκαιριες για εργασια "
Εδώ άγαπητέ φίλε θά συμφωνήσω .
αυτό κατά τήν γνώμη μου θά έπιτευχθή όταν τήν όργάνωση τής παγκόσμιας οικονομίας τήν άναλάβουν οι πολυεθνικές καί όταν οι πολυεθνικές γίνουν πραγματικά πολυεθνικές καί όχι άπλώς πολυκρατικές όπως είναι σήμερα ,
τέλος πάντων , τό θέμα είναι μεγάλο καί δέν νομίζω ότι μπορούμε να το άναλυσουμε από έδω΄.
Γεια σου Ανώνυμε,
Η κουβέντα μας δεν νομίζω να είχε να κάνει με την κόντρα ΗΠΑ-ΕΣΣΔ.
Η ΕΣΣΔ ως μολυντής υπήρξε μακράν ο χειρότερος όλων και όχι μόνο λόγο πυρηνικών αποβλήτων. Το πρόβλημα είναι ο συγκέντρωτισμός και η δύναμη της εξουσίας που δε λογοδοτεί πουθενά. Η ΕΣΣΔ όπως τώρα η Κίνα δε θα λογοδοτήσει σε κανέναν για τα απόβλημα που παράγουν τα εργοστάσιά της.
Το ίδιο πρόβλημα δημιουργεί και ο αμερικανικός στρατός. Όσο η εξουσία συγκεντρώνεται σε λιγότερα χέρια τόσο μεγαλύτερα είναι τα βάσανα των πολλών. Η ελεύθερη αγορά έρχεται ως απάντηση σε αυτό το πρόβλημα.
Μην μπερδεύουμε την ελεύθερη αγορά με το ολιγοπώλιο ή τον συντεχνιακό καπιταλισμό. Η ελεύθερη αγορά είναι η λύση σε αυτά τα προβλήματα και όχι το πρόβλημα αυτό καθ' εαυτό.
" επήλθε αφ΄εαύτής , χωρίς δάνεια καί χωρίς άποικιοκρατικά κεφάλαια ."
Σωστά. Έγινε με το αίμα των πολιτών της Ρωσίας τους οποίους κανείς δεν τους ρώτησε σε τελευταία ανάλυση αν το όνειρο της ζωής τους ήταν η Ρωσικοί πύραυλοι ή το παλάτι των Σοβιέτ.
Στην ελεύθερη αγορά αν δεν κάνεις τη δουλειά σου σε απολύουν. Στην ΕΣΣΔ αν δεν έκανες τη δουλειά σου σε πυροβολούν.
Τα σοσιαλιστικά συστήματα δεν κατάφεραν αν παράξουν τον πλούτο που υποσχέθηκαν για λόγους που είναι ήδη γνωστοί. Για τους ίδιους λόγους που και η Κούβα έχει καταρρεύσει. Ακόμα και τον Καφέ τον εισάγουν πλέον. Φταίει το Εμπάργκο που δεν παράγουν καφέ ή ζάχαρη;
Μερικούς από αυτούς τους λόγους τους αντιμετωπίζει η ίδια η χώρα μας.
Σε ευχαριστώ πάρα πολύ για την ωραία κουβέντα και τη συμμετοχή σου στο blog μου !
…….Η ελεύθερη αγορά είναι ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος………
Kάνεις αναφορά στη θεωρία των παιγνίων.
Θεωρία Παιγνίων και Οικονομική Συμπεριφορά-ισορροπία Nash.Φαντάζομαι θα έχεις ασχοληθεί.Τι γνώμη έχεις για το Κων. Δασκαλάκη.Η τελευταία μου ανάρτηση αφορά τη θεωρία παιγνίων ,αλλά περίμενα ότι θα έκανες εσύ μια ανάρτηση με το θέμα αυτό ,ίσως σου βρεθεί χρόνος να ασχοληθείς και με αυτό.
Υπάρχει η έννοια της αδικίας, της εκμετάλλευσης στις άλλες οικονομικές θεωρίες?
Στη μαρξιστική θεωρία η ταξική πάλη έχει σαν αποτέλεσμα τη πλήρη επικράτηση του αστού η του εργάτη.Στην ισορροπία της αγοράς εργασίας αλλά και κάθε αγοράς επέρχεται ισορροπία αμοιβαία επωφελής δεν τίθεται θέμα αδικίας εκμετάλλευσης.Μείωση πχ του μεροκάματου λόγω πίεσης του εργοδότη ανατρέπει την ισορροπία και καταλήγει στο να βλάψει και την εργοδοτική πλευρά γιατί μειώνει την αγοραστική δύναμη του εργαζομένου.Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται στη σημερινή Ελλάδα .Βέβαια υπάρχει το επιχείρημα, να γίνει πιο ανταγωνιστική η οικονομία σε σχέση με την εξωτερική αγορά .Άρα οδεύουμε σε μια νέα ισορροπία που πράγματι τα μεροκάματα θα πέσουν,και αυτό δεν θα οφείλεται στη πάλη των τάξεων αλλά στους νόμους της οικονομίας.
Αναμένω τη συνέχεια.
Σε μία καπιταλιστική οικονομία ισχύει το εξής
Όταν ξεκινάει η οικονομική ανάπτυξη οι κοινωνικές ανισότητες οξύνονται γιατί υπάρχουν κάποιοι λίγοι που επωφελούνται μέσω της γρήγορης του προσαρμογής στο διαμορφώμενο νέο σύστημα καταλαμβάνοντας στρατηγικές θέσεις. Αν όμως η οικονομική ανάπτυξη συνεχιστεί και με την προυπόθεση ότι υπάρχει μία κάποια ισότητα ευκαιριών (δλδ δεν υπάρχει μία αριστοκρατία που θέτει αυστηρά στεγανά στις οικονομικές τάξεις πχ Ινδία) τότε η κοινωνικές αντιθέσεις αμβλύνονται. Όταν όμως παρατηρηθεί ύφεση τότε η ισχυρές οικονομικές ομάδες θα προσπαθήσουν ακόμα και σε βάρος των άλλων τάξεων να διατηρήσουν τα οικονομικά τους κεκτημένα με αποτέλεσμα πολλοί από εκείνους που πλούτισαν χωρίς να κατέχουν κομβική θέση του συστήματος να υφίστανται δυσανάλογα το μεγαλύτερο μέρος της ύφεσης
Από την άλλη όμως το νεοφιλελέυθερο σύστημα παρά το γεγονός ότι είναι απρόσωπο, άδικο και πλέον με την παγκοσμιοποίηση ανεξέλεγκτο (ποιος πιστεύει ότι είναι δυνατόν ποτέ πέντε, δέκα ακόμα και χίλια άτομα να ελέγχουν αυτήν την απέραντη παγκοσμιοποιημένη οικονομία;) έχει αποτελέσει τη βάση πάνω στην οποία ο δυτικός κόσμος μπόρεσε και ανέπτυξε κάποιες έννοιες οι οποίες συνετέλεσαν σε κάποιες πολύ θετικές αλλαγές. Ένα πολύ απλό και γνωστό παράδειγμα είναι η χειραφέτηση της γυναίκας η οποία καλλιεργήθηκε και αναπτύχθηκε μέσω της εξόδου από την οικογενειακή εργασία(δλδ όλα τα μέλη να είναι είτε ιδιοκτήτες μιας α επιχείρησης ή εργαζόμενοι σε χωράφια/επιχείρηση) και τη στροφή της στις βιομηχανίες και τα εργοστάσια όπου αν και αμοιβόταν με μικρότερο μισθό από τον άνδρα απέκτησε προοδευτικά την οικονομική της ανεξαρτησία η οποία αποτέλεσε εν τέλει και η βάση διεκδίκησης του φεμινιστικού κινήματος. Επίσης μέσα στον καπιταλισμό αναπτύσσεται η έννοια των δικαιωμάτων του παιδιού. Μια χειροπιαστή και συγκεκριμένη με οικονομικούς όρους απόδειξη αυτής της πρότασης είναι το βιβλίο της Ζέλιζερ pricing the priceless child όπου μελετώντας της αποφάσεις δικαστηρίων των ΗΠΑ στην περίοδο 1870-1930(ή αλλιως συγκρίνοντας την πορεία της αμερικάνικης οικονομίας από αγροτική σε αστική-καπιταλιστική) σε δίκες για το θάνατο ενός παιδιού όπου εμπλέκεται τρίτος (δλδ εργασιακό ατύχημα,''τροχαίο'' κτλ)δεν προβλέπεται αποζημίωση για συναισθηματική οδύνη αλλά αποζημίωση για την οικονομική απώλεια σε βάρος της οικογένειας.Φαντάσου σήμερα σε μία δίκη όπου ένας κατηγορείται μία εταρία λόγω αμέλειάς της γίνεται υπαίτια για το θάνατο ενός δίχρονου παιδιού και ο συνήγορος υπεράσπισης να ισχυριστεί ότι δεν πρέπει να αποδοθεί αποζημίωση γιατί το παιδί δεν βρισκόταν σε εργάσιμη ηλικία!!!
Σίγουρα το καπιταλιστικό σύστημα δεν είναι άγιο (κάθε άλλο) αλλά θέλω να θέσω αυτούς τους προβληματισμούς με στόχο την ανάδειξη ποιών ακριβώς κριτηρίων αξιολογούμε ένα οικονομικό σύστημα ώστε να το χαρακτηρίσουμε καλό ή κακό
Δημοσίευση σχολίου