Δευτέρα, Σεπτεμβρίου 5

Fortuna plango vulnera



Τον Λ. Κύρκο τον γνωρίζω πολιτικά πολύ λιγότερο από όσο θα έπρεπε. Πολιτικός επίγονος ο Κουβέλης μου είναι ο πλέον συμπαθής από την Αριστερά. Είναι τιμή για τον Κύρκο η αναγνώριση της προσφοράς του από τους πολιτικούς του αντιπάλους και ακόμα μεγαλύτερη τιμή, η μη αναγνώριση από το ΚΚΕ. Όσοι δεν το καταλαβαίνουν αυτό είναι βαριά κομμουνισμένοι (ή/και αγάμητοι).

Έπρεπε που λες να πεθάνει οι Κύρκος για να παρακολουθήσω δύο ντοκιμαντέρ-αφιερώματα της κρατικής τηλεόρασης. Απέναντι λοιπόν στο Λεωνίδα που, με έκπληξη έμαθα, πως ως γραμματέας του ΚΚΕ εσ., στις προεκλογικές του συγκεντρώσεις, χρησιμοποιούσε ως μουσική εισαγωγής την "Ωδή Στη Χαρά", ο Ανδρέας χρησιμοποιούσε την εισαγωγή του "Carmina Burana", το περίφημο "Oh Fortuna".

Αυτό που μου έκανε μεγαλύτερη εντύπωση όμως είναι η άποψη που εξέφρασε και στα δύο ντοκιμαντέρ ο Κύρκος για τον Ανδρέα και τη "μεγάλη χαμένη ευκαιρία" της χώρας που "πρώτη φορά στην ιστορία της όπως είπε, είχε έναν ηγέτη πανίσχυρο τόσο σε εξουσία όσο και σε λαϊκή αποδοχή".

Θέλω να σταθώ σε αυτή την ιδέα, που είναι μια γενικά αποδεκτή άποψη σε ό,τι αφορά τα γεγονότα αυτής της περιόδου. Συνήθως συνοδεύεται από την απογοήτευση σχετικά με την πορεία του Ανδρέα και τη νοοτροπία του λαϊκισμού ως πολιτική πρακτική στην Ελλάδα του "Εδώ και Τώρα" .

Η "χαμένη ιστορική ευκαιρία" είναι σωστή στο μέτρο που η χώρα βγήκε από την επτάχρονη δικτατορία, έκανε βήματα δημοκρατίας, άντεξε τις ανατάρραξεις του κυπριακού, κατάφερε κάποιο βαθμό την Εθνική Συμφιλίωση, έγινε μέλος της Κοινής Αγοράς.

Η ιδέα όμως ενός ηγέτη με υπερεξουσίες, είτε έχει τη λαϊκή αποδοχή είτε όχι, είναι μία λάθος προϋποθεση πολιτικής για ανάπτυξη και ευημερία. Τέτοια δύναμη εξουσίας είναι εν γένει άχρηστη, ανεξάρτητα των καλών προθέσεων και των ικανοτήτων που μπορεί να έχει ο Αρχηγός. Το "σύστημα" που καλείται να διαχειριστεί ο Αρχηγός είναι τόσο πολύπλοκο που είναι αδύνατον να καταφέρει το παραμικρό αποτέλεσμα.

Η απόπειρα υπερσυγκέντρωσης εξουσιών ή κεντρικού ελέγχου/σχεδιασμού με στόχο τον έλεγχο της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας είναι εξ' αρχής αποτυχημένη, σε μία ελεύθερη κοινωνία. Η πολυπλοκότητα που παράγει μία τέτοια κοινωνία ως σύστημα είναι υπερπολλαπλάσια του όποιου πεφωτισμένου μυαλού ή πολιτικού γραφείου. Η πυραμίδα που επιβάλει ο κεντρικός σχεδιασμός είναι καταδικασμένη να καταρρεύσει.

Σκέψου το ως εξής: Αν το αυτοκίνητο που οδηγάς είχε πραγματικά στο πιλοτήριό του όλες τις δυνάμεις ή ροπές που δημιουργούνται κατά την οδήγηση, σε μορφή ελεγκτών on/off, έτσι ώστε να πρέπει να τις ελέγχεις προσωπικά όλες εσύ - έστω και νοητικά (χωρίς κουμπάκια), να είσαι σίγουρος πως δε θα μπορούσες να κάνεις ούτε ένα μέτρο - όσες φορές και να προσπαθήσεις.

Η grande απογοήτευση που προκύπτει λοιπόν από το πέρασμα του Ανδρέα στην πολιτική ιστορία αυτού του τόπου είναι πως όλα αυτά ο Ανδρέας τα εγνώριζε. Τα δίδασκε μάλιστα στα πανεπιστήμια της Αμερικής, καθηγητής οικονομίας. Αυτή είναι η απογοήτευση στη μεγαλοφυία ενός μυαλού που σίγουρα κάποιο λόγο είχε να επιλέξει αυτή τη μουσική...της Τύχης, που....ρόδα είναι και γυρίζει...και εκδικείται...


Μοίρα αδυσώπητη και κενή
ρόδα που γυρίζει

με κακές προθέσεις,

μάταιη η ευτυχία
που πάντα διαλύεται.

Είσαι στη σκιά
φορώντας πέπλο

και πλακώνεις κι εμένα

αφού στα παιχνίδια σου

είμαι απροστάτευτος

και κάνω ό,τι διαλέξεις.

2 σχόλια:

Unknown είπε...

Για να σου αποδείξω λοιπόν ότι μας αρέσουν και τα κείμενα σου και τα λατινικά, θα σχολιάσω πρώτη. :)

Βέβαια, δεν έχω ιδέα τι θα μπορούσα να γράψω για το συγκεκριμένο θέμα, γιατί αναφέρεσαι σε μια εποχή που δεν έζησα και προσωπικότητες που λίγο γνωρίζω (και φταίω για αυτή την έλλειψη).

Πάντως, όσον αφορά στους ηγέτες με υπερεξουσίες, νομίζω ότι το είδος έχει εκλείψει εδώ και δεκαετίες και μάλλον δεν θα επανεμφανιστεί για πολύ καιρό. Με τη παγκόσμια κρίση να πλήττει κάθε χώρα, κανείς δεν θέλει να χρεωθεί προσωπικά την επικείμενη πολιτικο-οικονομική συντριβή της χώρας που κυβερνά. Μοναρχικές κυβερνήσεις πέφτουν κάθε μέρα και ψευτο-παλικαράδες ηγέτες (π.χ. Μπερλουσκόνι) τρέχουν προς την έξοδο.

Τώρα, γιατί μερικοί αναπολούν την εποχή Παπανδρέου, αυτό δεν το καταλαβαίνω. Από τα λίγα που γνωρίζω, μιλάμε για αυθαιρεσία, παρανομία και ανομία, δηλαδή τους βασικούς συντελεστές για το σημερινό χάλι της χώρας.

Διόρθωσε με αν έγραψα καμιά βλακεία, σε παρακαλώ. Να μη γίνω ξεφτίλα και σε άλλους!

CsLaKoNaS είπε...

Η εποχή μπορεί να μοιάζει απόμακρη και ίσως εφιαλτική σε σχέση με το παρόν που επακολούθησε. Όμως δεν παύει να έχει αρκετούς νοσταλγούς. Όπως αρκετοί είναι και οι νοσταλγοί της Χούντας επειδή "τότε υπήρχε τάξη".

Είναι εκπληκτικό πως σε καιρούς κρίσης εμφανίζονται τόσοι πολλοί άνθρωποι έτοιμοι να παραδώσουν την ελευθερή βούληση και την ελευθερία τους γενικότερα, σε ένα Κόμμα ή σε ένα Ηγέτη που θα 'ρθει τάχα να πραγματώσει το πεπρωμένο του έθνους ή την ιστορική αναγκαιότητα της Επανάστασης.